Gedeeltelijke declassering van 2 van de 4 kolenwasserijen in Beringen

Op vrijdag 16 oktober 2020 nam de Vlaamse Regering op voordracht van Vlaams Minister van Erfgoed Matthias Diependaele de beslissing tot gedeeltelijke declassering van twee van de vier kolenwasserijen op de mijnsite van Beringen. In combinatie met de steun van de Vlaamse overheid, is dit een groot puzzelstuk in de herbestemming van de noordzijde van de Beringse mijnsite. Met deze beslissing is er uiteraard rekening gehouden met de emotie en ratio. Het viel Minister Diependaele op hoe groot de gevoeligheid nog is van de gebouwen, voor de mijnwerkers die er gewerkt hebben. Onroerend Erfgoed heeft als taak die emoties te vrijwaren, maar moet ook rekening houden met wat in de realiteit mogelijk is.

Als lokaal bestuur vinden we een aantal zaken belangrijk:

• Het is positief dat er eindelijk een beslissing genomen is. Dit dossier gaat al enige tijd mee.

• Het is een weloverwogen beslissing die rekening heeft gehouden met onze bezorgdheden. We vinden het belangrijk dat de erfgoedwaarde, waaronder de bescherming van de sokkel, én de beeld- en ensemblewaarde behouden blijven. Het nieuwe volume moet voldoen aan enkele voorwaarden zoals perimeter, hoogte, gevelmateriaal en ritmiek. De nieuwe volumes en de herbestemming zullen in nauw overleg besproken worden met de drie partijen.

• Stad Beringen engageert zich ook om in nauw overleg mee na te denken over de invulling van de site mét respect voor de erfgoedwaarde. Daarnaast zien we er op toe dat een doorontwikkeling van de gehele mijnsite kan gegarandeerd worden.

Declassering

Na de integrale restauratie van zowel kolenwasserij 2 als 4, bleven er nog twee kolenwasserijen over aan de noordzijde. Het zijn twee aaneengesloten gebouwen die omwille van hun omvang het beeld van de voltallige site bepalen. De Vlaamse overheid heeft nu een bedrag van twee miljoen vrijgemaakt om de beeldwaarde van het ensemble en de sokkel van deze twee kolenwasserijen te behouden. In nauw overleg met stad Beringen, de Vlaamse overheid en alle betrokken stakeholders zal het aan be-MINE zijn een proces op te starten om tot een breed gedragen herinvullingsproject te komen. De bijkomende inspanning van twee miljoen euro betekent alvast een mooi startkapitaal, maar is zeker nog niet sluitend. Er ligt bijgevolg nog veel werk op de plank voor een passende financierbare afwerking en herinvulling van dit deel van de site

Jobs dankzij herbestemming

De voormalige koolmijnsite van Beringen is één van de grootste van Europa en is een toonbeeld van reconversie. In de voorbije 10 jaar werd er in totaal meer dan 90 miljoen euro geïnvesteerd in het erfgoed op de voormalige mijnterreinen. Stedelijke functies zoals wonen, winkelen en werken worden op de site evenwichtig met elkaar verweven, met respect voor erfgoed en mijnverleden. De tewerkstelling op de voormalige mijnsite ging in het voorbije decennium van 0 naar 300 jobs. Op termijn en na volledige herbestemming zullen er 500 mensen tewerkgesteld zijn op de site.

De kolossale kolenwasserijen 1 en 3 kunnen tot op de eerste verdieping gesloopt worden als er een even groot project in de plaats komt. Rechts de gerestaureerde kolenwasserij 2 waar het mijnbelevingscentrum voorzien is

Mijnwerkers tevreden

Hans Hofer, voorzitter van de vzw Vrienden van het Mijnstreekmuseum in Beringen, is tevreden met de gedeeltelijke bescherming van de kolenwasserijen. Hofer heeft zelf 25 jaar in de mijn van Beringen gewerkt en is al meer dan 30 jaar actief in het mijnmuseum. De kolenwasserijen 1 en 3 bepalen voor een groot stuk het beeld van deze hele site. Je kan van ver al de imposante gebouwen herkennen. Dat zicht moest volgens de ex-mijnwerkers behouden worden, en dit blijft ook zo. Hij kijkt alvast uit naar de herbestemming.